بیستون کرمانشاه
بیستون کرمانشاه ،ارتفاع کلی کتیبه ۷ متر و ۸۰ سانتیمتر و طول آن ۲۲ متر میباشد و در مرکز آن ۵ ستون به خط میخی فارسی باستان دیده میشود. هر یک از ۴ ستون اولیه قدری کمتر از ۲ متر عرض و ۴ متر ارتفاع دارد. متن فارسی باستان جمعاً ۵۲۵ سطر دارد. بر روی پنج ستون مذکور اهورامزدا بر روی صفحهٔ برآمدهای قرار گرفته و بر روی همهٔ این اشکال در حال پرواز است. اهورامزدا با چهرهٔ انسانی و ریشی مستطیلی تجسم یافته و از میان انوار یک فرص خورشید بسیار بزرگ که در حال نورافشانی، پدیدار گشتهاست.بر روی سر او یک تاج تابناک با شاخهایی قرار گرفته که نشانه و رمز خدایی بودن اوست.
محوطه جهانی بیستون
محوطه جهانی بیستون ۲۰۰ هکتار وسعت دارد. این محوطه از دوره پارینه سنگی میانه تاکنون مأمن انسان ها بوده است. ۱۵ اثر تاریخی در این محوطه وجود دارد که اکثر آنها به ثبت ملی رسیده، این آثار عبارتند از: غار شکارچیان، نیایشگاه مادی، دژ مادی، کتیبه و نقش برجسته داریوش، نقش برجسته هرکول، نقش برجسته مهرداد دوم، نقش برجسته گودرز، نقش برجسته بلاش، دامنه پارتی، پرستشگاه پارتی، فرهاد تراش، سنگ های تراش خورده، بنای ناتمام ساسانی-کاروانسرای ایلخانی، وقف نامه شیخ علیخان زنگنه، کاروانسرای صفوی.
علت ایجاد سنگ نبشته
سنگ نبشته سه زبانه بیستون، به نخستین سال فرمانروایی داریوش بزرگ از زبان خود او می پردازد. سالی که داریوش، سراسر آن را در جنگ با شاهان دروغزن سپری کرد. پس از کشته شدن بردیا و افتادن حکومت به دست داریوش، در سراسر امپراطوری هخامنشی ۱۹ شورش بزرگ و کوچک اتفاق افتاد. داریوش بزرگ پس از اینکه این شورش ها را فرونشاند تصمیم گرفت که مردم امپراطوریش را (و جهان پس از خود را) در جریان چگونگی به دست گرفتن قدرت و نخستین سال فرمانروایش قرار دهد.
پیشینه تاریخی نامگذاری بیستون
نام بیستون از واژه پارسی باستان «بغستان» به معنی جایگه خدایان است.نخستین اشاره به این جایگاه در کتاب دیودوروس سیکولوس بود که در آن بخشی از نوشته های کتزیاس یونانی دربارهٔ بیستون آورده شده است .در این اشاره سنگنبشته بیستون کنده شده به دست سمیرامیس ملکه اسطوره ای آشوری معرفی شده و بیستون را (Bagastanon oros) معرفی کرده است. در آن اشاره به بیستون آورده شده بود که کوه بیستون به اهورامزدا پیشکش شده است.
کتیبه داریوش در بیستون
کتیبه داریوش پر اهمیتترین و معتبرترین کتیبهای میباشد که تاکنون در جهان شناسایی شده و این اثر ارزشمند به عنوان یکی از میراث فرهنگی بشری از سوی سازمان یونسکو به رسمیت شناخته شده و ثبت جهانی شده است. در سال ۵۲۲ قبل از میلاد داریوش کبیر نقشی از خود، فروهر، دو تن از بزرگان پارسی، گومات مغ و نه تن از شاهان مغلوب را بر دیارهی کوه بیستون کرمانشاه حک میکند. و علاوه بر این نقش فرامین و اندرزهای خود را به صورت کتیبهای بر دل کوه بیستون حجاری میکند. داریوش شاه در این کتیبه شرح فتوحات خود را به خط میخی و به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی بر دل سنگ نگاشته است.عظمت این کتیبه به گونهای است که فقط زبان پارسی باستان آن دارای ۴۱۴ سطر میباشد.
شرح کتیبه
در این کتیبه داریوش شاه علاوه بر شرح فتوحات خود از اهورا مزدا خدای نیکی بسیار یاد کرده و انسانها را به راست گفتاری و نیک کرداری دعوت کرده است. در ادامه ترجمه چند جمله از این کتیبه را برای شما آوردهایم:تو که از این پس شاه خواهی بود، خود را قویاً از دروغ بپایی اگر چنان فکر کنی کشور من در امان باشد. مردی که دروغ گو باشد او را سخت کیفر ده.ستون پنج بند شش: داریوش شاه گوید آن که اهورا مزدا را به پرستو چه زنده چه مرده، برکت از آن او خواهد بود.
نگاره داریوش و اسیران
درسطحی عمودی به بلندی ۳ متر و در پهنای ۵/۵ متر قرار دارد. داریوش لباس پارسی بر تن کرده، ریشی آشوری دارد و افسری کنگره دار بر سر گذاشته است و در سمت چپ مجلس بیستون قرار دارد. اندازه داریوش در مقایسه با اسیران برای نشان دادن شکوه و عظمت این مجلس، بزرگ تر می باشد. بلندی قامت اسیران ۱۷/۱ و بلندی قامت داریوش۷۲/۱ متر می باشد. دو تن از یاران داریوش (هفت تنان)، شامل ویندَفْرَناه کمان دار و گئوبَروَه (گوبریاس) نیزه دار، پشت سر او ایستاده اند.
نوشتن در بلندای دست ناپذیر
نبشتن کتیبه ای تاریخی در چنین بلندای دست ناپذیری که از پایین کوه نیز به هیچوجه قابل خواندن نیست، نشان دهندة این ا ست که داریوش این متن را نه برای مردمان روزگار خود، بلکه منحصراً برای آیندگان نوشته بوده است.جاده شاهی (خراسان بزرگ) نیز از دوره هخامنشی تا دوره اسلامی از محوطه تاریخی بیستون عبور کرده است.
مجسمه هرکول
تندیس تاریخی هرکول اثری بینظیر از دوران سلوکیان در استان کرمانشاه است.در این اثر تاریخی پیکره هرکول به صورت شخصی تنومند و عریان و با مو و ریش مجعد در حال استراحت روی پوست شیر نشان داده شده است. این تندیس بر سکویی به طول ۲٫۲۰ متر به پهلوی چپ به طور نیمخیز به آرنج تکیه کرده و در دست چپ پیالهای دارد که تا نزدیک صورت نگه داشته است و دست راستش روی پای راست قرار گرفته و پای چپ را تکیه گاه پای دیگر کرده است.
سراب بیستون
سراب بيستون يکي از اطراق گاه هاي مهم کاروان هايي است که از اين دروازه مي گذشتند. وجود این سراب و شرایط طبیعی مناسب پیرامون آن از دلایل مهم شکل گیری استقرارها در این ناحیه از دوره پارینه سنگی میانی تا دوران معاصر است.يک شاخه از آب سراب در نهر پرآبي به طرف کاروانسرا در غرب روان است و شاخه اصلي آن به طرف گاماسياب در جریان است که به نهر سهراب معروف است.
فرهاد تراش
فرهاد تراش که نام خود را از فرهاد کوهکن و عاشق دلباخته شیرین سریانی گرفته، دیواره بزرگی به طول ۲۰۰ و بلندای ۳۶ متر است که در دامنه کوه بیستون و در غرب کتیبه داریوش تراشیده شده است. اگرچه عده ای بر این باورند که این دیواره متعلق به دوران هخامنشی است اما نظریات جدید حاکی از آن است که احتمالا در دوره خسروپرویز ساسانی برای ایجاد کتیبه یا نقش برجستهآماده شده اما با سقوط و مرگ خسرو ناتمام مانده است.
کاروانسرای بیستون
این کاروانسرا از آثار دوره صفوی است و ساختمان آن در دوره شاه سلیمان و به همت شیخ علی خان زنگنه به پایان رسیده است. این بنا در دهه های اخیر به عنوان پاسگاه و زندان مورد استفاده بود اما به منظور ثبت جهانی آثار تاریخی بیستون، تخلیه و مرمت شد.
مرکز رفاهی کاروانسرا!
هم اکنون تبدیل به واحد اقامتی با امکانات کامل شده است برای رزرو از سایت رستاک نیز هماهنگی بصورت انلاین انجام می گیرد .
پل کهنه بیستون
مواد داخلی پایه ها با قلوه سنگ، لاشه های سنگ و ملاط گچ، دهانه با آجر و ملاط گچ و گذرگاه پل از قلوه سنگ رودخانه ای و ملاط گچ ساخته شده است.
پل خسرو
پل خسرو پلی تاریخی مربوط به دوره ساسانیان است و در بیستون، محوطه تاریخی، فرهنگی بیستون واقع شدهاست. این اثر در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰ با نام «بقایای پل ساسانی » با شمارهٔ ثبت ۴۸۹۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. نام و سبک معماری آن نشان می دهد که در اواخر دوره ساسانی و احتمالا در دوره خسرو دوم، پرویز ساخته شده است.
رستاک اقامتگاه های خصوصی منازل استیجاری دارای مجوز را با قیمت های مختلف در اختیار گردشگران قرار می دهند . از سایت رستاک می توانید رزرو قطعی خود را انجام دهید،اپلیکیشن رایگان رستاک را از کافه بازار و گوگلی پلی دانلود کنید. و در صورت نیاز به پشتیبانی با رستاک هماهنگ فرمایید.