گنجنامه
گنجنامه همدان،سنگ‌نوشته‌های گنجنامه نوشتارهایی از دوران داریوش و خشایارشای هخامنشی است که بر دل یکی از صخره‌های الوند در فاصله ۵ کیلومتری غرب همدان و در انتهای درهٔ عباس‌آباد حکاکی شده‌است. کتیبه‌ها هر کدام در سه ستون ۲۰ سطری به زبان‌های پارسی باستان، عیلامی و بابلی نو نوشته شده‌اند.
همدان دیرینه
همدان قدیمی‌ترین شهر ایران و از کهن‌ترین شهرهای جهان است. مادها شهر همدان را در آن زمان هگمتانه نامیده می‌شد به عنوان پایتخت خود برگزیدند، ولی نتایج تحقیقات بیانگر آن است که شهر هگمتانه پیش از انتخاب به پایتختی توسط مادها، وجود داشته مردمانی از قوم کاسی در آن می‌زیسته‌اند. سپس بازماندگان قوم کاسی، بعدها با طایفه‌ای از آریاییها قوم موسوم به ماد را پدید آورده‌اند؛ و با غلبه بر دولت تجاوزگر آشوری، دولت ماد را بنیان کذاشته، و پایتخت خود را کار کاشی قرار داده‌اند؛ و از آن به بعد، این شهر هگمتانه نام گرفته‌است. شهر همدان همواره یکی از مراکز عمدهٔ استقرار یهودیان در ایران قلمداد می‌شده‌است.
موقعیت جغرافیایی
کتیبه‌های باستانی گنجنامه در جنوب غربی شهر همدان و در فاصله‌ی پنج کیلومتری از شهر واقع شده‌اند. این کتیبه‌ها در انتهای دره‌ی سرسبز عباس‌آباد و در ابتدای جاده‌ی همدان به تویسرکان روی یکی از صخره‌های الوند قرار گرفته‌اند.
نام گذاری
این کتیبه‌ها از دیرباز نام‌های گوناگونی را بر خود گرفته‌است. تا سدهٔ ششم هجری از جمله «سنگ‌نبشته، نبشت خدایان، دادمهان یا دادبهان، تنبابر، ینبابر، ببنایه، کتیبه‌های الوند، جنگ‌نامه و گنجنامه» خوانده می‌شده‌است. دو نام «جنگ‌نامه» و «گنجنامه» در سده‌های اخیر مصطلح بوده‌است. دکتر محمد معین با قید احتمال، آن را به صورت اسم مرکب «بنیاد هرمز دادمهان» نیز نامیده‌است.دربارهٔ وجه تسمیهٔ گنجنامه می‌توان گفت: گنجنامه در زبان پارسی به معنای حکایت و داستان گنج است و عموم مردم را تصور بر این بوده‌است که راز گنجی نهان را در این کتیبه‌ها نگاشته‌اند، و به نظر می‌رسد واژهٔ جنگ‌نامه نیز تحت تأثیر ذهنیتی که از جنگ و جنگاوری شاهان گذشته در سر مردم بوده، یا با جایگزینی عامیانهٔ واژهٔ جنگ به‌جای گنج به وجود آمده باشد.
ترجمه کتیبه داریوش
خدای بزرگ است اهورامزدا، که این زمین را آفرید، که آن آسمان را آفرید، که مردم را آفرید، که شادی را برای مردم آفرید، که داریوش را شاه کرد، شاهی از [میان] بسیاری، فرمانروائی از [میان] بسیاری. مَنَم داریوش، شاه بزرگ، شاهِ شاهان، شاهِ سرزمین‌ها[یی] که نژادهای گوناگون دارند، شاه سرزمین دور و دراز، پسر ویشتاسب هخامنشی.
ترجمه کتیبه خشایار شاه
خدای بزرگ است اهورامزدا، که بزرگ‌ترین خدایان است، که این زمین را آفرید، که آن آسمان را آفرید، که مردم را آفرید، که برای مردم شادی آفرید، که خشایارشاه را شاه کرد، یگانه از میان شاهان بسیار، یگانه فرمانروا از میان فرمانروایان بی‌شمار. من خشایارشاه، شاه بزرگ، شاهِ شاهان، شاهِ کشورهای دارای ملل بسیار، شاه این سرزمین بزرگِ دوردستِ پهناور، پسر داریوش شاه هخامنشی.
کتیبه داریوش
اقوام پارس درمیان دیگر اقوام آرایی از جمله پارت و ماد بیشترین توجه را به مستند سازی را داشتند و علاقه آنها به برجای ماندن آثار برای نسل‌های بعد در معماری و آثار به جای مانده کاملا مشخص است. یکی از مهم‌ترین ابزارها برای رسیدن به این هدف کتیبه‌ها بودند. بخصوص در دوره هخامنشی بسیار به شناخت تاریخ، پادشاهان، قلمرو و دین آنها کمک کرده است. هخامنشیان معمولا برای به یادگار گذاشتن نام خود کتیبه‌ها را به سه زبان و بر الواح زرین و سیمین در گوشه کنار کاخ‌ها جاسازی می‌کردند و یا بر پهنه‌ی کوه هجاری می‌کردند.
اهمیت منطقه
از آنجا که این مسیر در عهد هخامنشیان یکی از شعبات اصلی راه باستانی شاهی بوده که از دامنه الوند، هگمتانه (پایتخت تابستانی هخامنشیان) را به بابل در مرکز میانرودان مرتبط می‌ساخت، از راه‌های پر رفت‌وآمد و امن دوران باستان به شمار می‌رفت. بعلاوه این راه به جهت ختم به بابل، راه مقدسی نیز محسوب می‌شد. به همین دلیل مکان مناسبی بود تا شاهان هخامنشی با ایجاد سنگ نگاشته، باورها و اندیشه‌ها پاکشان و همچنین بزرگی و عظمت نیاکان خود را به رهگذران گوشزد نمایند.
آبشار گنجنامه
با ۱۲ متر ارتفاع در مسیر صعود به ارتفاعات کوه الوند و در پنج کیلومتری غرب همدان کنار کتیبه‌های گنجنامه قرار دارد. این آبشار دارای آب دائمی است و در زمستان‌ها نیز در جریان است. دبی متوسط آب این آبشار ۲۰۰ لیتر در ثانیه است که از درهٔ عباس‌آباد و گنجنامه می‌گذرد. در روزهای سرد زمستان، پیرامون آبشار یخ می‌بندد از این‌رو، قندیل‌هایی در سراسر دره دیده می‌شود.
تفریحات
تفریح: غار آکواریوم، سورتمه ریلی، شهربازی، تله کابین گنجنامه، سرسره پرواز در آسمان، سینما سه بعدی • ورزشی: پیست اسکی ارسباران، تیرول، دیواره سنگ نوردی، بانجی جامپینگ، تعادل هوایی یا رنجر • طبیعت: دشت میشان، آبشار گنجنامه همدان، تخت نادر، کوهستان الوند.
تله کابین
تله کابین گنجنامه، یکی از تفریحات خوبی است که می توانید در این مجموعه انجام دهید. طول خط رفت و برگشت آن ۳۴۰۰ متر و ارتفاعی تا ۲۸۰۰ متر از سطح دریا دارد. شما در گنجنامه همدان سوار این تله کابین می شوید و مقصدتان دشت میشان خواهد بود. زمان تقریبی رسیدن بسته به سرعت باد بین ۷ تا ۱۵ دقیقه می باشد.
اقامت
در سال های اخیر مراکز اقامتی ،هتل و واحد های بوم گردی فراوانی در همدان احداث و بهره برداری شده است . جهت استفاده با رستاک هماهنگ فرمایید.
رستاک اقامتگاه های خصوصی منازل دارای مجوز را با قیمت های مختلف در اختیار گردشگران قرار می دهند .از سایت رستاک می توانید رزرو قطعی خود را انجام دهید،اپلیکیشن رایگان رستاک را از کافه بازار و گوگلی پلی دانلود کنید. و در صورت نیاز به پشتیبانی با رستاک هماهنگ فرمایید.
بسیار عالی،ممنون از توضیحات و اطلاعات جامع.موفق باشید.