قلعه چالشتر کجاست؟
قلعه چالشتر خانه ستوده مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان شهرکرد، شهر چالشتر واقع شده است. بنای اندرونی این قلعه که تنها قسمت بازمانده از این قلعه تاریخی و محل زندگی محمد حسن خان ستوده چالشتری بود، توسط ایشان به میراث فرهنگی واگذار شد. قلعه چالشتر، در شهر چالشتر، در حدود ۱۰ کیلومتری شمال غرب شهرکرد، در استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است.
موقعیت جغرافیایی و دسترسی به چالشتر
این شهر در غرب شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری و در ابتدای مسیر گردشگری شهرستان سامان و حاشیه رودخانه زاینده رود قرار دارد.به عبارتی چسبیده به خود شهرکرد می باشد.
وجه تسمیه
چالشتر را مرکب از دو کلمه چالش و تر میدانند .این دو کلمه مشتق از زبان ترکی است چالش را به معنای جنگ و تر را به معنای میدان یا محل بیان کردهاند .بدین معنی چالشتر یعنی میدان جنگ چون کوههای نزدیک به چالشتر در شمال شرق آن به قراول خانه مشهور است و آثار به جای دیده بانی در آن نمایان است معنی فوق برای این روستا قوت بیشتری دارد .زیرا مهاجرین و افرادی که از ناحیه اصفهان قصد حمله و غارت و هجوم به چهارمحال را داشته اند ناگزیر از محل باریکه ای در رودخانه زاینده رود که در نزدیکی شهر سامان بوده و امروز پل زمانخان بر آن واقع است می گذشتهاند .
دوره صفویه مرکز حکمرانی چهارمحالیها
این قلعه در منطقه ای واقع شده که در دوره صفویه مرکز حکمرانی چهارمحالیها بوده که به وسیله کلانتران روستاها و مناطق تحت سیطره خود را کنترل میکردند و پس از انتصاب حسین قلیخان به عنوان ایلخان بختیاری، در اواسط حکومت ناصرالدین شاه، حکمرانان این منطقه از حاکمیت بر چالشتر خلع و تنها به زمین داران بزرگ تبدیل شدند.
ویژگی های بنا
مجموعه تاریخی شامل سردر سنگی، خاننشین، اندرونی، حمام، انبارها و اصطبلها است.
قلعه اعیانی و خاننشین این مجموعه تاریخی دارای ۳۸ ستون سنگی با سر در و ایوان است.
این قلعه شامل نقوش افسانهای و اسطورهای، زندگی روزمره، گل و گیاه، گل و گلدان، گل و مرغ، نقوش پیچش گیاهی و نقوش فرشته است.
این بنا به مساحت ۱۲۰۰۰متر مربع به شکل اندرونی و بیرونی ساخته شده است و هم اکنون با کاربری موزه مردم شناسی و محل بازدید گردشگران به شکل خیلی جالبی در دسترس گردشگران داخلی و خارجی قرار دارد.
خان نشین
بخش خاننشین قلعه، محل بارعام خان و مراجعه کنندگان از روستاها و آبادی های تحت مالکیت ایشان بوده و بخش اندرونی، محل سکونت و زندگی خانواده و محارم خان بوده است.
اتاق های قلعه
اتاقهای این مجموعه قلعه نیز با نقوشی به سبک نقاشی لندنی که تلفیقی از هنر نقاشی ایرانی و غربی است، مزین است که این سبک نقاشی در دوره قاجار به اوج خود میرسد شامل نقوش گل و گلدان، افسانه لیلی ومجنون و نقوش اسلامی شامل یوسف و زلیخا به همراه خط نوشتهای از آیات قرآن است.
کاخ خدا رحم خان
کاخ خدارحم خان (قسمت بیرونی) دارای پنج ایوان، پنج اتاق و چهل ستون سنگی ایستادهاست و اندرونی این مجموعه که به نام قلعه ستوده معروف است، دارای سر در با هشت ستون سنگی حجاری شده با نقوش شاخه انگوری و هندسی است. طبقه دوم قلعه ستوده دارای پنج اتاق است.
حمام قلعه
حمام قلعه تاریخی نیز مزین به کاشیآبی فیروزهای و سفید سربی بوده است. سقف اندرونی این قلعه به صورت قابهایی از چوب گردو است و درها و پنجرههای اتاقهای این مجموعه نیز از جنس چوب گردو به صورت گره چینی شده میباشد.موزه کار و زندگی، موزه حمام، موزه سنگ و موزه شهدا از بخشهای این مجموعه میباشد.
موزه حمام
اهمیت و شهرت
بنا به برخی نوشته ها علی اکبر دهخدا در هنگام جنگ جهانی اول که به استان چهارمحال گریخته بود. از کتابخانه چالشتر استفاده کرد و تألیف امثال و حکم و لغتنامه خود را با استفاده از منابع موجود در قلعه چالشتر آغاز نمود. نام قلعه چالشتر در متون مختلف، مانند «مرآت البلدان ناصری» و «سفرنامه هانری رنه دالمانی» آورده شده است.
قفل چالشتر!!
این مکان همچنین به فرش و قفل نیز شهرت دارد. فرشهای چالشتر مشهورترین طراحیها را روی قالی دارند. همچنین چالشتر به واسطه ساخت قفل معروف است؛ زیرا از جمله صنایع دستی قدیمی میباشد که نمونههایی از آن در موزههایی در سرتاسر جهان نگهداری میشوند.
سبکترین قفل دنیا با وزن ۱٫۵ گرم متعلق به چالشتر است که در موزه لوور فرانسه نگهداری میشود.
قالی چالشتر
چالشتر یکی از قدیمیترین و فعالترین مناطق قالیبافی با خصوصیات روستایی در چهارمحال و بختیاری میباشد که در این زمینه دارای شهرت جهانی است.«مهمترین ویژگی قالی چالشتر استفاده از مواد اولیه مرغوب و رنگرزی مناسب به همراه بافت ممتاز و منحصر به فرد میباشد. شادابی و زنده بودن طرحها و رنگهای به کار رفته باعث به وجود آوردن یکی از زیباترین قالیها شده است.
اقامت و پذیرایی
جهت استفاده از تورها و اقامتگاه های این استان در شهرهای سامان ،کوهرنگ و چالشتر:
و همچنین از مجموعه باستانی قلعه چالشتر از امکانات رستاک هم استفاده فرمایید.
رستاک را می توانید به رایگان از گوگل پلی و کافه بازار دانلود کنید.
رستاک خدمات گردشگری در منطقه از قبیل راهنما ،غذای محلی را نیز ارائه می دهد.
بلیط های داخلی و خارجی خود را از رستاک تهیه فرمایید.